Uzmanlar, araç lastiklerinin balans ayarı ile tekerleklerin dönüş sırasında ağırlığı dönme ekseni etrafında eşit olarak dağıtıldığını ve bu sayede de titreşimlerin yol olduğunu bildirmektedirler. Araç lastiklerinin balans ayarlarını en kötü ihtimalle 15000 km’de bir yaptırmayı tavsiye etmektedirler.
Balans ayarları sürücü ve yolcuların güvenliğini sağladığı gibi, aynı zamanda konfor da sağlamaktadır. Aynı zamanda araç lastiklerinin, süspansiyonun ve direksiyon akmalının ve araçların rulmanının erken aşınmasına mani olmaktadır.
Araç lastiklerinin balans ayarları, yıpranma ya da kaldırım, taş çarpma gibi nedenlerle balans ağırlığı düşmesi ya da kayması gibi sebeplerle zamanla bozulabilmektedir. Belirli hızlarda araçlarda ve özellikle direksiyon simidinde hissedilen titremeler genellikle balans ayarının bozulduğuna bir işarettir. Özellikle lastik değişimi sonrası mutlaka yapılmalıdır. Her balans ayarının lastiklere göre değiştiği düşünüldüğünde yapılmasının kaçınılmaz bir gereksinim olduğu da net bir şekilde ortaya çıkmaktadır.
Araç lastiklerinin aşınması, yol tutuşunda zayıflama, aracın hareket halinde bulunduğu sırada titreme yapması vb birçok konu ve noktada arızalar ile karşılaşılabilir. Lastik aşınması gibi maddi hususların yanında, direksiyon hakimiyetindeki zayıflamalar sebebiyle de istenmeyen kazalara bile yol açabilmektedir.
Balans Ayarının Bozulduğunu Gösteren İşaretler
- Araç direksiyonunda ve/veya sürücü koltuğunda titreme hissi,
- Aracın lastiklerinin dengesiz aşınma göstermesi,
Araç Lastiklerine Uygulanacak Olan Rotasyon
Daha iyi bir yol tutuşu, daha iyi fren mesafesi için araçların lastiklerinde rotasyon yapılması önemlidir. Özellikle daha az kullanılmış veya yeni lastiklerin aracın arkasına takılması uzmanlar tarafından tavsiye edilmektedir. Yeni bir lastik alınıyorsa ve 2 lastik değiştiriliyorsa, daha iyi durumdaki lastiklerin aracın arkasına takılması, diğer ikisinin ise aracın önüne takılması tavsiye edilmektedir. Bunun nedeni olarak da, sürücünün zaten yolun önünü görüp ön lastikleri kontrol ettiği düşünüldüğünde arkadaki lastiklerin daha iyi durumda olması, böylelikle kontrol edilemeyen arka lastiklerin daha iyi yol tutuşu sağlandığından emin olunabilir. Böylelikle aracın virajlarda daha iyi bir yol tutuşuna sahip olacağı ve daha iyi fren yapacağından emin olunabilir.
Eğer lastiklerin tamamının aşınma seviyesi aynı ise veya 4 lastik de yeni alınmış ise, yaklaşık 10.000 km mesafede bir ya da yılda bir kez öndeki lastiklerle arkadaki lastiklerin değiştirilmesi ile rotasyon sağlanması önerilmektedir. Böylelikle hem yol tutuşu ve fren mesafeleri daha sağlıklı olacak, hem de araç lastiklerinin daha uzun ömürlü kullanılması sağlanacaktır.
Rotasyon işleminden, öndeki lastiklerin arkadaki lastiklerle yer değiştirmesi algılanmalıdır. Ancak bu rastgele değil, sağ öndeki lastik sağ arkaya, sağ arkadaki lastik sağ öne, sol öndeki lastik sol arkaya ve sol arkadaki lastik sol öne gelecek şekilde olmalıdır. Rotasyon hem verim hem de ekonomi açısından elzemdir. Çünkü önlerdeki lastikler ile arkadaki lastikler aynı oranda yıpranmaz. Araç önünde kullanılan lastikler her zaman arkadaki lastiklerden daha fazla yıpranmaktadır.
Lastik Tamirinin Aşamaları
- Lastiklerde meydana gelmiş olan delik ve lastik iç kısım derinlemesine incelenmeli ve temizlenmeli,
- Lastiklerde hava kaçmasına neden olan kısmın yama işlemine hazırlanması için delik kısmın traşlanması,
- Lastiklerde hava kaçıran kısmı sızdırmazlık sağlamak için raspalanması,
- Açılan deliğe “mantar yama” konulması,
- Tamiratın ardından basınç vererek lastiğin kontrolünün sağlanması.
Lastiklerin Patladığının Belirtileri
- Lastiğin havasının inmiş olması, ancak burada dikkat edilmesi gereken başka bir husus subap sızdırması, jant paslanması gibi sebeplerle de lastik hava basıncı düşmüş olabilir. Kontrol edilmesi gerekmektedir.
- Araç lastiklerinden biri diğerlerine nazaran daha hızlı iniyorsa, ya patlak var ya da lastikte hasar var demektir. Küçük bir delik, havanın yavaş inmesine sebep olabilir.
Araç Lastiklerinde Ön Düzen Ayarlarının Önemi
Araçların yürüyen aksamı, yani ön takımların düzeninin yerinde olması durumunda, aracın yol tutuşundaki performansı ve araç lastiklerinin ömrü olumlu anlamda değişecektir.
Araçların Ön Düzenlerinin ayarlanması durumunda;
- Daha verimli bir lastik yuvarlanma direnci, daha verimli yakıt tüketimi ve karbondioksit emisyonu,
- Araç lastiklerinin kullanım ömrünün uzaması,
- Araç mekanik aksamlarının korunması,
Araçların Ön Düzeninde Oluşacak Bozulmanın İşaretleri
- Araç lastikleri dengesiz bir şekilde yıpranır ve aşınır
- Araçların yol tutuşunda zayıflamalar görülür.
- Belirgin bir sebep olmamasına karşın, aracın bir yana doğru çekmesi,
- Direksiyonun yönünün bozulma göstermesi,
- Direksiyon parçalarının normalden daha hızlı yıpranması olarak sayılabilmektedir.
Yorumlar